Năm 2017 đánh dấu một cột mốc quan trọng, thương hiệu Harbeth kỷ niệm 40 năm thành lập hãng, và dĩ nhiên sẽ lại có những cặp loa phiên bản giới hạn được nâng cấp cả về ngoại hình và linh kiện.
Cùng với hai thành viên mới trong bộ sưu tập Harbeth 40th Anniversary Edition, cặp loa M40.2 và cặp loa nhỏ gọn P3ESR có lớp hoàn thiện bằng gỗ ô liu, Harbeth HSL 5 Plus cũng được chọn để phát triển phiên bản loa 40th Anniversary Edition. Tất cả đều là những mẫu loa lừng danh thế giới của Harbeth này được gắn nhãn kim loại ghi dấu phiên bản đặc biệt, gắn với thành công và trở thành biểu tượng của thương hiệu này trong suốt một thời gian dài. Ngoài những thay đổi về mặt hình thức và chất liệu hoàn thiện, các phiên bản loa đặc biệt này còn sở hữu những cải tiến quan trọng về linh kiện bao gồm: Các cọc loa WBT-nextgen thế hệ mới, các tụ điện đa lớp đặc chế được sản xuất tại Anh và hệ thống dây dẫn nội bộ bằng vật liệu đồng OFC siêu tinh khiết do chính Harbeth sản xuất. Những linh kiện chất lượng cao này cũng sẽ được in biểu tượng “Harbeth 40 Years” một cách rất trang trọng.
Thiết kế
Năm 1986, Harwood người sáng lập Harbeth đã hơn 70 tuổi, đã nhận biết và đánh giá cao kỹ sư 29 tuổi Alan Shaw, và sau một thời gian chuyển giao, ông đã tìm được người kế nhiệm mình vào năm 1998. Shaw đã giữ lại nhiều nguyên tắc cơ bản trong quá trình phát triển của Harwood, nhưng không phải là một fan hâm mộ của chất liệu polypropylene. Với sự trợ giúp của chính phủ vào những năm 1990, Shaw đã phát triển Radial, một vật liệu mới mà chính ông đã có thể đăng ký sáng chế thành công. Radial là một loại polyme nhựa chứa những quả cầu thủy tinh nhỏ, rỗng. Trong Super HL5 Plus, Radial2 là phiên bản cải tiến của nó làm vật liệu cho củ loa trung/ trầm có tính quyết định đối với âm thanh.
Trong nhiều thập kỷ, Super HL5 Plus vẫn là loa Harbeth bán chạy nhất, nó hầu như chỉ được cải tiến đôi chút lên đến MK V hoặc HL5. Sau đó, HL5 đã có một bước nhảy vọt lên “Super” HL5 từ năm 1999 bằng cách sử dụng một loa “Super” tweeter. Trong nhiều năm, không có gì cải thiện trên “Super”. Và tại sao bạn nên thay đổi mô hình thành công của mình, có thể nói là không cần thiết, nếu không có thay đổi nào được áp đặt? Bắt đầu từ năm 2012, Alan Shaw nghĩ rằng đã đến lúc phải làm việc trên Super HL5 một lần nữa và vào năm 2014 đã đưa “Plus” ra thị trường. Về nguyên tắc, ông không thay đổi bất cứ điều gì trong các củ loa (driver). Những sửa đổi của ông chủ yếu liên quan đến việc chỉnh loa.
Shaw đã thực hiện một cuộc khảo sát khách hàng với một kết quả đáng ngạc nhiên. Trái với dự đoán của ông, rằng phần lớn người mua Harbeth là người nghe cổ điển thuần túy, hóa ra chỉ có 15% chỉ thích nhạc classic. Kết quả này tạo cơ sở cho việc điều chỉnh lại loa theo hướng “cho mọi người nghe”. Vỏ thùng bao gồm cả kênh phản xạ âm trầm đã được tiết giảm bớt đôi chút. Với sự ra đời của Radial2, Shaw đã thay thế ván ép gỗ sồi hoặc gỗ bạch dương, vốn được sử dụng truyền thống cho loa monitor của BBC, bằng loại MDF dễ kiểm soát hơn.
Tuy nhiên, ông đã không thay đổi bất cứ điều gì trên các vách thùng loa có độ dày khác nhau, được làm ẩm bằng vật liệu giống như bitum ở bên trong. Các khung bên trong cho các tấm MDF vẫn được làm bằng gỗ mềm. Màng Radial2 hiện được sản xuất bằng quy trình ép phun, theo Shaw, có lợi cho quá trình tái sản xuất.
Loa tweeter vòm nhôm 25mm làm mát bằng ferrofluid của hãng loa Seas, Đan Mạch đã được thử nghiệm, đặt trên loa trầm Radial2. Từ khoảng tần số 12 kHz, nó được hỗ trợ bởi một loa treble vòm titan 20mm nhằm tăng thêm tuyến cao. Cuối cùng, mọi tính toán về tỷ lệ được máy tính hỗ trợ và tinh chỉnh bằng âm thanh. Vào năm 2017, Shaw nói rằng ông không thấy có lý do nào mà phải thực hiện những thay đổi cơ bản đối với Super HL5 plus. Những nâng cấp cho phiên bản 40th Anniversary Edition cũng mang tính chất tinh tế: vỏ ngoài veneer óc chó rất đẹp, kết nối WBT Nextgen, tụ điện phân tần cải tiến, các cầu nối dây khác và hệ thống cáp bên trong thùng loa.
Phiên bản giới hạn của loa Super HL5 Plus rất được yêu thích của Harbeth hiện đã có thêm màu óc chó, nhân kỷ niệm 40 năm thành lập hãng. Ngoài ra, loa SHL5 Plus Anniversary còn có kết nối cọc loa bi-wire tùy chỉnh. Mỗi loa được đóng gói trong túi vải bông mang logo thương hiệu mới của Harbeth. Thùng loa được làm thủ công và có các lớp ván mỏng nhất. Super HL5 Plus – Phiên bản kỷ niệm 40 năm có thêm mầu vỏ Walnut.
Giám đốc điều hành kiêm nhà thiết kế của Harbeth – Alan Shaw cho biết: “Chúng tôi thực sự muốn tạo điểm nhấn cho năm kỷ niệm sinh nhật thứ 40. Harbeth đã nhận được nhiều yêu cầu đặc biệt trực tiếp từ khách hàng và thông qua các đại lý. Và qua đó, chúng tôi biết được cách tốt nhất để tạo ra những phiên bản đặc biệt như vậy.”.
Các chi tiết tinh xảo bên ngoài giống như bộ cánh đẹp cuối tuần, nâng tầm thêm cho âm thanh vốn đã tuyệt vời. Harbeth thực sự là hệ thống loa tương thích với hầu hết mọi amply. Trở kháng tối thiểu tuyệt đối của chúng là 5ohm từ 13 đến 14 kHz, nếu không thì không đổi ở mức 6ohm hoặc thậm chí cao hơn. Điều này kết nối chúng với các model 11 và 15 ohm của dòng LS3/ 5A, mặc dù hiệu suất vừa phải, chỉ 86 dB đối với Harbeth, phối ghép với các bộ amply đèn có công suất nhỏ hơn. Thí dụ tương tự như Stirling Broadcast V2 – chỉ với một vài watt công suất đèn “tốt” là đã có thể nghe nhạc rất hay. Tuy nhiên, tại các triển lãm âm thanh, người ta thường nghe thấy Harbeth phối ghép với Lavardin, Creek, Croft, Sugden hoặc amply đèn…
Trải nghiệm âm thanh
Có thể nói HSL 5 Plus Kỷ niệm là cặp loa hay, chuẩn về mọi mặt. Billie Holiday hát “April in Paris” trên CD Billie’s Best làm người nghe cảm thấy gai lạnh. Những nhịp điệu nhịp nhàng của Aphrodite trong album CD cùng tên Aphrodite khiến chúng tôi muốn đứng dậy và nhảy theo điệu nhạc. Dường như người nghe có thể nghe thấy nỗi đau và nỗi thống khổ trong giọng hát của Justin Vernon trong Skinny Love, album đầu tay For Emma, hay Forever Ago của Bon Iver. Super HL5 Plus dường như không quá tệ.
Thể hiện một âm trường đúng của một hệ thống nghe nhạc là một việc khó khăn. Nếu nguồn âm, bộ khuếch đại hoặc loa của bạn không hoạt động tốt, âm trường có thể bị ảnh hưởng rất nhiều. Để có được âm trường tốt, hệ thống phải hoạt động tổng thể và vị trí đặt loa có thể rất quan trọng.
“Take Five” trong album Time Out của Bộ tứ David Brubeck, là một bản nhạc tuyệt vời để xem hệ thống của bạn tạo ra âm trường tốt như thế nào. Tiếng trống của Joe Morello bắt đầu bản nhạc chủ yếu ở bên trái và hơi lùi về phía sau, giúp người nghe có tầm nhìn rõ ràng về vị trí của anh ấy. Sau đó, Brubeck chơi piano chiếm lấy phía bên phải của sân khấu, trong khi trống tiếp tục chảy nhẹ nhàng theo hướng đó… Tiếng kèn saxophone alto của Paul Desmond cùng với Eugene Wright cất lên, sau đó là màn solo của tay trống Morello thật tuyệt. Một cảm nhận âm nhạc da diết có được từ Tứ tấu jazz nổi tiếng này đã được Super HL5 Plus thể hiện một cách không thể tốt hơn với một âm trường sâu, rộng.
Loa Harbeth nói chung và SHL 5 Plus nói riêng có độ động tốt. Từ nét vẽ tinh tế mềm mại của Dan Rieser trên mặt trống trong album “Don’t Know Why”, hay trong album Come Away With Me của Norah Jones, đến “Time” trên Dark Side of the Moon của Pink Floyd, không hề làm khó cho SHL 5 Plus.
Cân bằng âm sắc của loa Super HL5 Plus là điều bạn mong đợi từ một loa monitor thực thụ. Chúng không sáng hoặc quá tối. Bộ phân tần mới đã thành công nhờ sự kiên nhẫn và bền bỉ của Alan Shaw. Màu sắc âm thanh (méo, sai tiếng) dường như không xuất hiện trong bất kỳ dải tần số nào mà loa tái hiện.
Một trong những bài kiểm tra gắt gao về xử lý tần số cao tốt như thế nào là album Come Away With Me của Norah Jones. Những âm thanh cao của Jones trong “Don’t Know Why” thách thức nhiều cặp loa khi thể hiện và kiểm soát tần số giọng hát của cô ấy. Điều này chỉ có trên phiên bản 24bit/ 192kHz, không phải phiên bản CD thường. Vậy Super HL5 Plus đã xử lý như thế nào? Nó đã trình diễn một cách xuất sắc. Giọng của cô ấy không hề bị nén cũng không chói tai, nó sống động, hòa vào không gian xung quanh. Không có một chút “thô ráp” nào trong giọng ca của cô ấy khi nó dao động qua các quãng tám khác nhau. Giọng Jones nghe rất thật, tự nhiên.
Một bài kiểm tra khác đối với hầu hết các loa tweeter xử lý tốt việc tái tạo tiếng cymbals (chũm chọe). Tiếng cymbals của Joe Morello trong bản “Take Five”, nơi mỗi cú gõ đều rõ ràng và chính xác, không làm mất đi kết cấu, cao độ hoặc tính chất tinh tế của chũm chọe. Với khả năng tái tạo tần số cao đặc biệt đến từ model loa trước đó, Shaw hẳn đã dành nhiều giờ để kết hợp củ loa 200mm RADIAL2 ™ mới, 3 dải: cao, trung âm và trầm dường như hòa quyện với nhau rất đẹp.
Khi nói về sức cuốn hút của loa với người nghe, người ta thường nói hoặc viết về khả năng tạo ra các tần số âm trung chính xác và sống động như thật. Người ta thường hiểu rằng hầu hết các âm thanh của “cuộc sống hàng ngày” đều được tạo ra ở trung âm. Tai của chúng ta thường được điều chỉnh để nghe các biến thể nhỏ trong phạm vi này. Hầu hết âm sắc từ các nhạc cụ và giọng nói nằm trong dải tần này, cung cấp phần lớn “năng lượng” mà chúng ta cảm nhận được trong các lựa chọn âm nhạc của mình. Vì những lý do này, điều quan trọng đối với các nhà sản xuất loa là làm cho sản phẩm của họ tái tạo các tần số này tốt nhất có thể, vì màu sắc trong dải âm trung có thể ngăn cản người mua mà ít cần quan tâm đến âm trầm và âm bổng. Thật may mắn, Shaw đã tiếp thu những gì ông ấy đã học được trong nhiều năm liên quan đến việc tái tạo âm trung và đang sản xuất những chiếc loa như Monitor 40.2 , 30.2 và Super HL5 Plus 40th. Trung âm của loa Harbeth đã trở thành một ID thương hiệu mà người chơi dễ dàng nhận biết.
Một trải nghiệm dành cho tiếng trầm là “Cross Channel” của Aphrodite trong album Aphrodite cùng tên. Đây là một bài hát thử thách đối với nhiều hệ thống giàn máy. Ngay cả khi chơi ở mức độ lớn quá mức (trong các bữa tiệc tại gia), Harbeth SHL 5 Plus luôn giữ đúng nhịp độ. Đó là một kỳ công khó khăn.
Với Harbeth, bạn có thể khám phá ra sự tương tác của ba nhạc sĩ một cách tuyệt vời – trọng tâm là dòng âm nhạc đồng nhất không bao giờ bị phân tán khỏi màn trình diễn thực tế. Bản The Fun Lovin Criminals nghe rất vui vì sân khấu khá nhỏ gọn của Harbeth. Khi Brooklyn Trio bắt đầu uốn éo, Harbeth sẽ theo đuổi họ: tiếng bass được tích hợp hoàn hảo, sâu đến kinh ngạc và niềm vui tột độ của họ khi chơi gợi lên nụ cười toe toét trên khuôn mặt người nghe – đó chính là âm thanh của nó. Không tồi khi nghe Ryan Adams. “Gold” và “When Stars Go Blue” là bài được nhiều người yêu thích.Bản thu âm của “The Bill Evans Album” được thực hiện cho Harbeth. Tiếng piano điện của Bill Evans cuối cùng vẫn vô cùng thanh thoát và mượt mà, bất chấp cuộc sống khó khăn của ông. Kết hợp với âm bass sống động của Eddie Gomez và tiếng trống giòn giã của Marty Morell, bộ ba muộn màng này xứng đáng cùng ngôi vị với Bill Evans Trio nổi danh trước đó.
Tất nhiên, bình tĩnh và hoàn toàn nhập tâm, loa Harbeth chơi hết giờ này đến giờ khác, dù nhẹ nhàng hay lớn tiếng, bất kể thể loại nhạc nào. Harbeth từng nói rằng, “Những chiếc loa được yêu thích nhất thế giới” không chỉ đơn thuần là tiếp thị: Bất cứ ai có một chiếc loa như thế này chắc chắn không nên rời xa chúng. Và ai đã nghe đều cảm thấy muốn sở hữu chúng”.Loa Harbeth truyền tải tất cả những cảm xúc mà bài hát tuyệt vời này mang lại. Âm nhạc rót vào tai người nghe đang nhắm nghiền hoàn hảo đến mức chỉ muốn nghe nhạc và không có gì khác ngoài âm nhạc. Và đó chắc chắn là lời khen lớn nhất dành cho Harbeth.
Thay cho lời kết
Alan Shaw và nhóm của ông ấy tại Harbeth đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình với những chiếc loa này. Họ đã giữ lại tất cả những gì tuyệt vời từ các model trước đó và cải thiện những chỗ còn thiếu. Một cặp loa xứng đáng để trải nghiệm và sở hữu. Chắc chắn các bạn sẽ ngạc nhiên thú vị với những gì mình nghe được. Một cặp loa kinh điển chỉ trở nên tốt hơn cùng năm tháng và càng kiêu xa hơn bao giờ hết trong bộ logo thương hiệu 40th Anniversary.
