1/ MQA là gì?
Đầu tiên và quan trọng nhất là MQA là một codec âm thanh giống như WAV, FLAC, AAC và MP3. Và đây là một codec lossy tương tự như AAC và MP3, bởi vì có lược bỏ một số thông tin âm thanh ở tần số siêu cao vượt hơn nhiều so với ngưỡng nghe của người và theo giới thiệu là không ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh.
Điểm đặc biệt của MQA đó là mặc dù là lossy, tuy nhiên có khả năng truyền tải dữ liệu nhạc tương đương với bản thu gốc chất lượng phòng thu lên đến 32bit/352kHz trong một gói dữ liệu file kích thước 16bit/44.1kHz. Quá trình nén dữ liệu âm thanh này được hãng gọi là Music Origami.
Và một điều mà ít người biết đến khi nói về MQA đó là việc sử dụng một filter riêng của mình phục vụ cho việc upsampling cũng như sửa lỗi về thời gian (timing) trong âm thanh. Việc sử dụng một filter riêng (Apodizing filter) giúp cho MQA có thể giúp cho âm thanh được xuất ra từ DAC giống các âm thanh analog được thu từ ADC nhất có thể.
2/ Để giải mã MQA cần gì
Để phát được các nhạc MQA thì cần có một phần mềm giải nén được gọi là Core Decoder. Khi truyền tải MQA người dùng nhận được một file có chất lượng 16-bit/44.1kHz (hoặc 48kHz) khi có phần mềm (Core Decoder) có thể giải nén lên đến 24bit/96kHz và truyền đến DAC. Các phần mềm có Core Decoder hiện nay là Audirvana, Roon, app TIDAL (PC/Mobile) và Xiami Music.
Bước tiếp theo là giải mã phần cứng (Renderer), cần có một chiếc DAC có khả năng giải mã MQA. Sau khi giải nén bằng phần mềm, DAC (Streamer) có khả năng giải mã MQA sẽ tiếp tục giải nén bằng phần cứng nhờ một filter upsampling đặc biệt của hãng để biến file 24bit/96kHz trên lên chất lượng cao hơn tương đương với bản thu gốc.
Full Decoder là các DAC/Streamer có tích hợp cả giải mã bằng phần mềm Core Decoder bên cạnh phần cứng Render. Vì thế người dùng chỉ cần có file MQA thì có thể giải mã hoàn toàn mà không cần phải thông qua phần mềm trên máy tính/ điện thoại.
Lưu ý:
- Nếu có phần mềm giải mã mà DAC không hỗ trợ MQA thì các bạn chỉ dừng lại ở chất lượng 24bit/96kHz.
- Nếu có DAC giải mã MQA mà không có phần mềm hỗ trợ thì chỉ dừng lại ở chất lượng 16bit/44.1kHz
- Lựa chọn DAC/Streamer cũng nên lưu ý là Renderer hay là Full Decoder. Vd như DAC của iFi, Dragonfly là Renderer Only còn Lumin, Mytek là Full Decoder
- Nếu bản thu gốc có chất lượng thấp hơn 96kHz thì dù có giải mã hoàn toàn cũng sẽ thấp hơn 96kHz
3/ So sánh giữa MQA và Lossless Hi-Res
Đây là một vấn đề gây khá nhiều tranh cãi cho rằng MQA cũng là Hi-Res Audio bởi vì có khả năng giải mã chất lượng lên đến 352 kHz, nhưng có người cho rằng vì codec lossy nên không bằng Hi-Res Lossless (và thật sự thì MQA cũng sẽ lược bỏ thông tin ở các tần số siêu cao của bản thu gốc và sau đó nén lại). Chính vì điều này có thể thấy kỹ sư âm thanh hay các nhà sản xuất chia làm nhiều luồng ý kiến trái ngược nhau về MQA.
Ưu điểm của MQA đó là tốc độ truyền tải khi sử dụng các dịch vụ stream nhạc trực tuyến nhanh hơn rất nhiều với setup đúng có chất lượng tương đương với bản thu gốc. Nếu các bạn thử play cùng lúc một ca khúc chất lượng Master của TIDAL và một ca khúc Hi-Res trên Qobuz chắc chắn khi dùng sẽ thấy sự khác biệt.
Nhược điểm: lớn nhất không phải về cơ chế hoạt động hay chất lượng âm thanh đang tranh cãi, mà MQA buộc người dùng phải sử dụng các phần mềm được cấp phép và phần cứng được cấp phép và licensed bởi MQA để giải mã codec MQA. Trong khi đó các tiêu chuẩn trước đây như DSD, FLAC và rất nhiều codec lossless hoàn toàn mở và không bị tính phí và câu hỏi khi hiện nay tốc độ ngày càng tốt thì MQA có cần thiết hay không.
