Shape Twin là mẫu loa bổ sung mới nhất cho dòng loa studio monitor Shape, và đây là cặp loa thể hiện cực kỳ rõ chất âm của dòng Shape, khác với những dòng như Be, SM, hay Alpha.
Năm 2017, Focal chính thức giới thiệu dòng loa kiểm âm Shape để thay thế cho dòng loa CMS, khi đó đã được 10 năm tuổi. Dòng loa Shape khác với người đàn anh của mình, có phần truyền thống hơn, đồng thời cũng đem đến cho người nghe nhiều đặc trưng trong thiết kế của hãng loa đến từ Pháp, cả về phong cách, vật liệu cũng như chất âm. Ba mẫu loa được ra mắt ở thời điểm ấy là Shape 40, Shape 50 và Shape 65, khác nhau về kích thước thùng loa cũng như đường kính driver woofer.
Cho đến đầu năm 2018, mẫu loa đầu bảng của dòng Shape chính thức được ra mắt, với cái tên là Shape Twin. Nếu đã quen với các dòng sản phẩm trước đó của Focal, người dùng có thể hiểu ngay rằng Twin chính là thiết kế hai driver woofer xếp theo cấu trúc M-T-M với driver tweeter được kẹp ở giữa. Thiết kế này từng xuất hiện trên những loa Twin6 Be, giờ đây được kết hợp với phong cách độc đáo chỉ có trên dòng loa Shape.
Phong cách của Shape là một phong cách rất cổ điển, đối lập với các mẫu loa monitor ngày nay phần nhiều lựa chọn làm thùng loa kim loại hay vật liệu tổng hợp (bản thân dòng CMS cũ cũng sở hữu thùng loa bằng kim loại). Giống như các mẫu loa cùng dòng, thùng loa của Twin được làm nên từ các tấm ván gỗ MDF dày 15mm, mép trên của mặt trước được uốn cong lại khiến thùng loa trở nên chắc chắn hơn. Loa được hoàn thiện với veneer màu gỗ walnut khá ấn tượng. Kích thước của loa là 478 x 211 x 279mm, nhìn bên ngoài thì không quá to lớn, thế nhưng khối lượng thực tế lại lên đến 11kg.
Phía dưới loa là bốn chân cao su có thể điều chỉnh được độ cao. Điều này khá thuận tiện vì nó sẽ giúp làm thay đổi góc loa, khiến cho việc cân chỉnh trở nên dễ dàng hơn. Ngoài ra, ở đằng sau loa cũng có hai lỗ nhỏ để gắn móc treo, giúp cho việc treo loa trên tường tương đối thuận tiện. Vì đây là loa kiểm âm cự ly gần nên khoảng cách lý tưởng giữa người nghe và loa sẽ rơi vào khoảng 1m.
Shape Twin là một cặp loa 2.5 đường tiếng với những đặc trưng rất điển hình của Focal. Trước hết, điểm này được thể hiện qua tweeter màng vòm ngược siêu mỏng nhưng rất chắc chắn, được làm từ vật liệu kim loại. Trong trường hợp của dòng Shape, tweeter này có đường kính 2.5cm, được thiết kế mép gấp dạng chữ M điển hình, được làm từ hợp kim nhôm / magie. Theo Focal, thiết kế mới sẽ làm tăng độ cứng chắc nhưng vẫn giữ nguyên khối lượng, đồng nghĩa với độ chi tiết, khả năng tái hiện trung thực sẽ cao hơn so với trước đây.
Ấn tượng tiếp theo nằm ở các driver midwoofer màng nón với màu giống như sợi gỗ. Màng loa của các driver này được làm từ sợi lanh xếp theo cấu trúc sandwich thay vì dùng sợi thủy tinh. Nhờ vậy, màng loa sẽ mỏng, nhẹ hơn nhưng vẫn đảm bảo độ cứng chắc cần thiết. Bọc xung quanh màng loa là viền cao su TDM, vừa giữ cố định màng loa, vừa để hấp thu rung chấn do chuyển động, từ đó giảm bớt các tác nhân gây ra hiện tượng méo tiếng.
Driver midwoofer của loa có đường kính 13cm, sử dụng một công nghệ xuất hiện lần đầu trên dòng Sopra tên là N.I.C. (Neutral Inductance Circuit). Đây là phiên bản nâng cấp của thiết kế vòng Faraday mà theo Focal, nó được tối ưu hóa để từ trường không còn bị ảnh hưởng bởi vị trí của cuộn voice coil, cường độ hay tần số của dòng điện đi qua nó.
Các dòng loa Shape đều có chung thiết kế loa thùng kín, như vậy chúng sẽ không có lỗ bass phản xạ. Để bổ sung thêm cho các dải trầm, Twin và các loa khác trong dòng Shape đều có driver bass thụ động ở bên hông loa. Driver này sẽ chuyển động phụ thuộc vào năng lượng phát sinh từ các driver midwoofer, đóng vai trò lưu thông dòng khí, đồng thời mở rộng đáp tuyến tần số của các dải trầm của loa. Nhìn chung, đây là một thiết kế rất phù hợp các loa monitor được đặt gần tường hoặc treo trên tường. Việc dùng bass thụ động thay lỗ bass phản xạ cũng giúp kiển soát dải trầm tốt hơn, ít phụ thuộc vào phòng nghe hơn.
Shape Twin được tích hợp ba mạch khuếch đại class A/B, trong đó có hai mạch với công suất 80 watt dành cho các driver midwoofer, mạch còn lại công suất 50 watt cho driver tweeter. Đáp tuyến tần số của Twin từ 40Hz lên đến 35kHz với độ nhạy tối đa 110.5dB. Hai driver midwoofer được tinh chỉnh khác nhau, vì driver ở trên có thể chơi các dải từ 40Hz đến 2.5kHz, trong khi driver ở dưới tập trung vào bass hơn, chỉ từ 40Hz đến 180Hz.
Ở đằng sau thùng loa, có thể thấy phần điều khiển và thiết lập của Twin giống với Shape 50 và Shape 65. So với nhiều mẫu loa monitor khác, tính năng tinh chỉnh của dòng Shape rất đơn giản. hệ thống EQ có ba núm chỉnh cho dải cao từ 4.5kHz đến 35kHz, một núm cho dải trầm trung đặt tại vị trí 160Hz với hệ số Q=1, và một núm còn lại cho các dải trầm từ 0 đến 250Hz. Cả ba đều cung cấp 6 nấc tăng cường hoặc suy hao, với giá trị mỗi nấc là ±3dB. Ngoài ra còn có một bộ lọc thông dải cao với các lựa chọn 45/60/90 Hz.
Công tắc Power và ổ cắm cũng được đặt ở đằng sau loa, với chế độ auto standby đưa loa về chế độ nghỉ sau 30 phút không nhận tín hiệu và hoạt động trở lại ngay khi có tín hiệu vào. Tình trạng của loa được thể hiện thông qua một đèn LED ở đằng trước. Nguồn phát được kết nối với Shape Twin thông qua jack XLR hoặc RCA.
Có thể thấy chất âm của dòng Shape tương đối khác biệt so với các dòng Be, SM, hay Alpha và giờ đây, Twin cũng đi theo con đường này. Các dòng loa kia thường tập trung vào sự chi tiết thì Shap Twin đi theo hướng cân bằng, thể hiện tốt hơn sự phong phú về chất âm mà những dòng khác không có được. Đối với cặp loa này, chúng ta có thể thấy rằng nó hơi nhấn nhẹ vào các dải trung âm với chất điệu ngọt, rất dễ chịu. Trong khi đó, Shape 65 sẽ thiên vào nhấn mạnh các dải trầm hơn.
Có thể thấy Shape Twin có phần hơi khác biệt so với các mẫu loa monitor thông thường. Nhắc đến loa monitor, phần lớn sẽ là mang chất âm trung tính đến mức cực đoan để có thể làm lộ ra lỗi của bất cứ bản nhạc nào. Thế nhưng ở Shape Twin, ta sẽ cảm nhận được sự dễ chịu, thoải mái, giống như một cặp loa hi-fi điển hình vậy.
Nguồn: tapchihifi.com/Nguyễn Hào
